اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکافهای رفاهی بین ملتها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتابهای چرا ملتها شکست میخورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میانرشتهای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینههایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته میشود. ایده محوری آثار عجماوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم میکنند، در بلندمدت مهمترین عامل تعیینکننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی میمانند که بازیگران سیاسی در هر جامعهای منافع خود را در حفظ آنها به شکل موجودشان میبینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملتها شکست میخورند، دو نوع نهاد را تعریف میکنند که سرنوشت کشورها را شکل میدهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال میکنند که نهادهای بد نتیجه نظامهای سیاسی هستند که در کشورهای در حال توسعه برای متنفذان سودهای خصوصی ایجاد میکنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق میشوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی بهطور همزمان رشد میکنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش مییابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
پیچیدگیهای اقتصاد؛
سیاستمداران ما گرچه گاهی در حوزه سیاست کولاک میکنند، اما در حوزه اقتصاد به غایت بیسوادند؛ و عجیب آن که حاضر نیستند این بیسوادی را بپذیرند. آنها گاهی مسائل خیلی ساده اقتصادی را درک نمیکنند.
کد خبر: ۳۶۰۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۰
توهم همه چیز دانی؛
سفرهای گالیور (Gulliver's Travels) نام کتابی است که در قرن هفدهم میلادی توسط جاناتان سوئیفت برای کودکان نوشته شد و امروزه یکی از داستانهای مشهور و کلاسیک انگلستان به حساب میآید.
کد خبر: ۳۵۲۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۸
انتخابات ۱۴۰۰؛
دولت الکترونیک و شفافیت، تصویب قانون مدیریت تعارض منافع، جلوگیری از ورود پولهای کثیف به انتخابات و تورم قوانین چهار ماموریت دولت سیزدهم برای مقابله با فساد است.
کد خبر: ۳۴۳۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۹
سعیدی تشریح کرد
عضو سابق هیات مدیره سازمان بورس با تأکید بر اینکه نتیجه تمام تصمیمگیریهای اقتصادی روی تابلوهای بورس خود را نشان میدهد، گفت: هر کسی که رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار باشد، نمیتواند با اراده شخصی و به شکل مصنوعی، شاخصها را بالا و پایین کند، زیرا تابلوهای بورس بازتابدهنده اقدامات و تصمیمات همه ارکان اقتصادی کشور است.
کد خبر: ۳۲۴۳۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۶
تاثیر کرونا بر اقتصاد ؛
کسب وکارهای کوچک مشمول سیاستهای تشویقی میشوند. سیاستگذار تجاری کشور از بسته پیشنهادی خبر داده که برای جبران زیان کسب وکارهای کوچک از ویروس کرونا طراحی شده است. جزئیات بسته پیشنهادی ستاد «بررسی اثرات ویروس کرونا در تجارت» حاکی است، سیاستهای تشویقی در بخش «مالیات»، «استمهال وامهای بانکی» و «بیمه تامین اجتماعی» از سوی متولیان در نظر گرفته شده تا مشاغل خُرد آسیب دیده از کرونا، نابود نشوند. البته این بسته تنها شامل کسبوکارهای خُرد نیست و سیاستگذار برای آسیبدیدگی بخشهایی که در تجارت خارجی به دلیل کرونا صدمه دیدهاند، مشوقهای مشابهی تعریف کرده است.
کد خبر: ۲۶۵۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۲
نیازی به تعطیلی نیست؛
فعالان اقتصادی معتقدند زمانی که یک تعطیلی غیرمنتظره اتفاق بیفتد و به تعطیلات عادی پیشبینی شده اضافه شود، بخشی از فعالیت اقتصادی در کشور مختل خواهد شد.
کد خبر: ۲۶۴۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۴
محمود اولاد عنوان کرد؛
تقریبا تمام بازارهای ایران به شدت تحت تاثیر رشد بالای نقدینگی و تورم شدید قرار دارند. دولت هم به جای اینکه به ریشه اصلی بپردازد، مدام وارد قیمت گذاریهای تصنعی و تثبیت قیمت میشود. سیاستهایی مانند مالیات بر خانه های خالی که با هدف به اصطلاح عرضه واحدهای خالی و در نتیجه تثبیت یا کاهش قیمت صورت میگیرد. یا تفکیک تقاضا به مصرفی و سوداگرانه! و روشهایی مثل مالیات بر معاملات که مثلا قرار است سوداگری را هدف قرار دهد! در کوتاه مدت شاید مؤثر باشد، در بلندمدت جهش های بسیار سنگین تری در قیمت ایجاد میکند.
کد خبر: ۲۶۴۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۳
پارادوکس بهرهوری؛
چه در زندگی شخصی، چه در آموزش و چه در کسبوکار، همه ما به دنبال حداکثر کردن بهرهوری و کارآمدی هستیم. در پی تحولات تکنولوژی در زمینه دادهها و یادگیری ماشینی، ما هر روز به هدف خود نزدیکتر شده و بهسوی بهرهوری کامل در حال حرکتیم.
کد خبر: ۲۶۲۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۲
یادداشت فرشاد مومنی؛
امسال به مناسبت صدمین سالروز ولادت استاد فقید مرحوم میر مصطفی عالی نسب قرار است مراسمی برای بزرگداشت ایشان در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شود.
کد خبر: ۲۶۲۲۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۲
امسال ۲۱ هزار میلیارد تومان به استانهای درگیر سیل خسارت وارد شدهY
رییس سازمان برنامه و بودجه کشور با یادآوری استانهایی که از ابتدای سال جاری از سیل تاثیر گرفتند، عنوان کرد: امسال ۲۱ هزار میلیارد تومان به استانهای درگیر سیل خسارت وارد شده که تا این لحظه دولت ۱۸ هزار میلیارد تومان برای جبران این خسارات پرداخت کرده است .
کد خبر: ۲۶۱۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۸
به علت تحریمها؛
شرکت خودروسازی کیاموتورز ، نیز، به علت تحریمها ناچار از قطع همکاری با سایپا شد. خروج این شرکت از صنعت خودروسازی ایران، بهانهای است برای طرح یک پرسش مهم: چرا کشورهایی چون کرهی شمالی و روسیه، به رغم دسترسی به فناوری پیشرفته نظامی و اتمی، در صنایع دیگری چون خودرو، در مقایسه با کشوری چون کره جنوبی بدون قدرت اتمی، بسیار ضعیف هستند؟
کد خبر: ۲۶۱۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۶
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان:
اگر در یک عبارت بخواهم بگویم که ایرانیان چرا توسعه نیافتهاند، باید پاسخ را در این عبارت جست و جو کردکه «ما جامعه بی کودکی هستیم». در واقع جامعه ایرانی،جامعه فاقد کودکی بوده است و به همین علت فرایند توسعه در جامعه ما شکل نگرفته است، چون ما ایرانیان از نوزادی به پیری رسیده ایم.
کد خبر: ۲۶۱۳۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۶
حسین راغفر، اقتصاددان ؛
حسین راغفر، اقتصاددان و پژوهشگر حوزه فقر و عدالت اقتصادی است. این دکترای اقتصاد از منتقدان دولت حسن روحانی است و انتقادات زیادی را به سیاستهای اقتصادی او دارد. انتقاداتی که پس از ارائه لایحه بودجه سال ۹۹ بیشتر هم شد، به طوری که این لایحه را «غیرواقعیترین» لایحه بودجه ارائهشده در سالهای اخیر میداند.
کد خبر: ۲۶۰۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۳
کارشناس اقتصادی ؛
در ایران دو منبع رانت وجود دارد که وسوسه آفرین است. نخست نفت و در آمدهای نفتی است که رانت عظیمی را در دست دولت و منبعی را برای انگیزه های فساد آمیز ایجاد می کند. ساز و کاری که عادلانه بودن تقسیم این منابع را کنترل می کند، نظام اداری است.
کد خبر: ۲۶۰۴۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۲
مالیات اشخاص حقوقی ؛
اشخاص حقوقی از جمله شرکتها و بانکها و وزارتخانهها باید طبق قانون، ۲۵ درصد از درآمدشان را مالیات بپردازند. همچنین این گروه در قانون مالیات وظایفی همچون ارائه اظهارنامه مالیاتی، پرداخت حق تمبر، ارائه لیست حقوقبگیران، استفاده از سامانه صندوق فروش و ثبتنام در نظام مالیات بر ارزش افزوده دارند.
کد خبر: ۲۶۰۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۱
برداشتهای بودجهای از صندوق توسعه ملی؛
اثر ساختارهای تورمی و نفتی بر تامین مالی، خود را در عطش بسیار بالا برای دسترسی به اعتبارات (نقدینگی) نشان میدهد و اینجا جایی است که در صف انبوه متقاضیان وام، حتی با بالارفتن نرخ سود، صرفاً بخش صنعتی (تولیدکنندگان) از صف متقاضیان نقدینگی خارج شده و هنوز سفته بازان و سوداگران حاضرند با نرخهای بالاتر به این منابع دسترسی پیدا کنند. بنابراین برای تسویه این صف متقاضیان باید راهی دیگر جست، راهی که منابع را به سمت فعالیتهای اولویتدار (از نظر ملی) هدایت کند. ایجاد نهادهایی مانند «صندوق توسعه ملی» یکی از راههایی است که حداقل منابع اعتباری عمومی با اولویتهای ملی واگذار شود.
کد خبر: ۲۵۹۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶
ادغام و تفکیک وزارتخانه ها ؛
برنامهریزی راهبردی، به لحاظ زمان، دورهی بلندتری از برنامههای متعارف پنج ساله را در بر میگیرد. انچه سند چشمانداز نامیدهمیشود گونهای از برنامهریزی راهبردی است. چشماندازی در افق بلندمدت در نطر گرفتهمیشود. متناسب با آن، ماموریتها و سیاستهای کلان و اقدامهای عملیاتی تعریف میشود.
کد خبر: ۲۵۹۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶
راه حل بحران های اقتصادی ؛
اگر به اقتصاددانهای این دویست سال گذشته نگاه کنید باورتان میشود که این ویژگیهای جاهطلبانه در آنها وجود دارد. آنها طوری ژست میگیرند که گویا اوضاع تحتکنترلشان است. اما وقتی بحرانهای اقتصادی ظهور میکنند هیچکدام مسئولیت آن فاجعهها را بر عهده نمیگیرند. آبهیجیت بنرجی و همسرش، استر دوفلو، بهرغم دیگر دانشمندانِ این حوزه، کتابی نوشتهاند که، در عین فروتنی، راهحلهایی اقتصادی برای بحران نابرابری ارائه میکند. جایزۀ نوبل ۲۰۱۹ پاداش این زوج برای نوشتن کتاب «اقتصاد خوب برای روزهای سخت» بود.
کد خبر: ۲۵۹۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ؛
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: حتی یک تمهید راهگشا برای ارتقای بنیه تولیدی در این سند مشاهده نمیشود و اگر کل لایحه بودجه را در یک کلمه خلاصه کنیم میتوان آن را سند دفع الوقت دانست.
کد خبر: ۲۵۹۲۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶